نقش بزه دیده در تحقق جرم کلاهبرداری و راه کارهای پیشگیری از آن

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، استادیار و هیئت علمی حقوق دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دکترای حقوق خصوصی، استادیار و هیئت علمی حقوق دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دکترای جامعه شناسی، دانشیار و هیئت علمی حقوق دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

4 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، اصفهان، ایران

چکیده

در این مقاله، با توجّه به یافتههای علم نوین بزهدیدهشناسی، سعی شده که نقش بزهدیده در تحقّق بزه کلاهبرداری بررسی گردد. بزه کلاهبرداری، بزهی مرکب و رکن مادی آن چند جزئی است. اوّلین جزء رکن مادّی آن، توسّل بزهکار به وسایل متقلّبانه است. با توجّه به پیشرفت علم و فنآوری و افزایش آگاهی مردم، بر تنوّع و پیچیدگی وسایل متقلّبانه روزبهروز افزوده میشود و امروزه بزهکاران از رایانه و فضای مجازی برای فریب مردم استفاده میکنند. دومین جزء رکن مادّی، اغفال بزهدیده است؛ یعنی بزهدیده بر اساس علل و عوامل مختلفی فریب خورده و در مرحله ی بعد اموالش را با رضایت خود در اختیار بزهکار قرار میدهد. هدف از نگارش این مقاله، بررسی ویژگی ها و عواملی است که باعث بزهدیدگی فرد در این جرم میشود. برای اثبات نقش بزهدیده در تحقق بزه کلاهبرداری، از روش میدانی و مصاحبهی کیفی با بیست نفر از قربانیان جرم کلاهبرداری و سپس برای تجزیهوتحلیل دادهها، از روش کلایزی به استفاده شد. درنهایت طمع، ناآگاهی، اعتماد نابجا و بیاحتیاطی بهعنوان چهار ویژگی اصلی مصاحبه شوندگان که باعث بزهدیدگی آنها شده بود، شناخته شد. با توجه به اینکه هدف نهایی مباحث راجع به بزهدیدهشناسی و تجزیهوتحلیل نقش بزهدیده در فرایند مجرمانه، پیشگیری از جرم و کاهش موارد آن است، درنهایت با عنایت به نتایج بهدستآمده، راهکارهای پیشگیری وضعی و اجتماعی برای جلوگیری از اینکه افراد قربانی جرم کلاهبرداری شوند، ارائه شد. راهکارهایی که اجرای آنها بهطور غیرمستقیم منجر به کاهش آمار ارتکاب جرم نیز خواهد شد.

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The role of the victim in realizing the crime of fraud and its prevention

نویسندگان [English]

  • godratollah khosroshahi 1
  • rasoul mazaheri kouhanestani 2
  • soraya memar 3
  • elham abdollahi 4
چکیده [English]

In this article, according to the findings of the modern science of transgression, attempts have been made to examine the role of the victim in the realization of the crime of fraud. The crime of fraud, the compound victim and its material pillar are somewhat minor. The first element of its material element is the criminal resort to fraudulent means. Due to the advancement of science and technology and increasing the awareness of the people, the variety and complexity of fraudulent devices are increasing day by day, and nowadays criminals use computers and cyberspace to deceive the people. The second element of the material element is delinquent victim, that is, the victim is deceived based on various causes and factors, and in the next step he places his property with his consent to the perpetrator. The purpose of this article is to examine the features and factors that make one person victimized in this crime. To prove the role of the victim in the realization of fraudulent crime, a field method and qualitative interview were used with twenty victims of crime scams and then to analyze the data, a clientele method was used. In the end, greed, ignorance, misplaced trust and discretion were recognized as the main characteristics of the interviewees who had been victimized. Considering that the ultimate goal of the debate on crime victimization and the analysis of the role of the victim in the criminal process is to prevent crime and reduce it, in the end, in light of the results, social and social prevention measures to prevent victims Crime scam, presented. Solutions that indirectly lead to a reduction in crime rates.

کلیدواژه‌ها [English]

  • victim
  • Fraud
  • victimization
  • Crime Prevention