نوع مقاله : مقاله ترویجی(مروری)
نویسندگان
دانشگاه
چکیده
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
نسل دوم حقوق بشر در فراز و نیازهای آدمی ریشه دارد و آن را حقوق ایجابی یا حقوق برابری نامیدهاند. این دسته از حقوق به تشریح بایدها در رفتار حکومت در قبال شهروندان می پردازد؛ بایدهایی که به تأمین برابری شهروندان در برخورداری از حداقلهای ضروری برای زیستن مبتنی بر کرامت میانجامد. باید گفت؛ حق بر سلامت در نسل دوم حقوق بشر یعنی حقوق رفاهی قرار میگیرد و میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مادهی 12 خود به این حق پرداخته است. در این میان سلامت روان به عنوان یکی از ابعاد مهم سلامت، تا حدی در کنار سلامت جسم به طور کلی مورد توجه قرار گرفته و در اسناد مختلف حقوق بین الملل بشر منعکس شده است. سلامت روان جزء لاینفک و اساسی سلامت هر شخص محسوب می شود. بدیهی است با به رسمیت شناخته شدن هر حقی از جمله حق بر سلامت روان به عنوان حقی بشری، در مقابل، تکالیفی نیز متصور خواهد بود. دولتها به عنوان مهمترین بازیگران عرصهی بین المللی مکلفند هم در سطح داخلی و هم در سطح بینالمللی در راستای تامین و احترام به حقوق بشر گام بر دارند. در زمینهی بین المللی حق بر سلامت روان در چارچوب اقدامات سازمان ملل متحد، اقدامات کمیتهی بینالملل صلیب سرخ، اقدامات و اسناد اتحادیهی اروپا، سازمانی جهانی بهداشت و در چارچوب اسناد بینالمللی کار مورد توجه قرار گرفته است. عمده تأکید اسناد بین المللی در مورد حق سلامت روان در چارچوب مخاصمات مسلحانه و در زمینهی حمایت از اقشار آسیبپذیر از جمله کودکان و زنان میباشد. در مقام مقایسه منشور حقوق شهروندی و اسناد بین المللی باید گفت؛ در منشور حقوق شهروندی نیز در مورد حق حیات، سلامت و کیفیت زندگی و منع شکنجه که از عوامل زمینهساز سلامت روان است مطالبی بیان گردیده و دولت موظف به انجام اقدامات لازم شده است؛ با این حال در منشور مادهای که منحصراً به حق بر سلامت روان اختصاص یافته باشد؛ دیده نمیشود. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی سعی در بررسی حق بر سلامت روان با مطالعه تطبیقی منشور حقوق شهروندی و نظام بینالمللی حقوق بشر ، و همچنین بررسی تضمینات و مقررات حقوق بینالملل در خصوص موضوع سلامت روان در حقوق ایران را خواهیم داشت.
کلیدواژهها [English]
)