تحقق لوث و اجرای قسامه به عنوان یکی از ادله اثبات قتل در نظام کیفری ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

چکیده

قتل یکی از مهم ترین جرایم علیه تمامیت جسمانی انسان است که از قدیم الایام توجه خاص بدان شده است . زیرا این جرم جان انسان که بزرگترین موهبت الهی به فرد است را می گیرد .برای اثبات این جرم مهم در نظام کیفری ایران دلایلی در نظر گرفته شده است که از جمله آن قسامه است . قسامه عبارت از سوگندهایی است که شاکی (اولیا دم ) بالاتفاق بستگان ذکور خود برای اثبات جنایت و مشتکی عنه(متهم ) برای نفی اتهام از خود برای نفی اتهام از خود در محضر دادگاه (حاکم) اتیان می نماید. این سوگندها در اثبات قتل عمد یا رفع اتهام از آن پنجاه عدد و در قتل غیرعمد بیست و پنج عدد و در جراحات و صدمات بدنی به تناسب دیه متعلقه ناشی از جراحات یا صدمه از شش تا یک سوگند می باشد . جهت اجرای قسامه تحقق لوث ضروری است و لوث عبارت از وجود قراین و اماراتی است که موجب ظن قاضی به ارتکاب جنایت یا نحوه ارتکاب آن به متهم می شود. ظن یک حالت درونی است که در انسان به وجود می آید و در نتیجه آن خود فرد جانب یک احتمال را از میان چند احتمال نسبت به امری برتری می دهد. این ظن ممکن است برای یک فرد حادث شود که به آن ظن مشخص و ممکن است برای نوع افراد به وجود آید که به آن ظن نوعی می گویند. قسامه به حقوق کیفری اسلام اختصاص دارد و در سایر نظامات کیفری دنیا وجود ندارد . در حجیت قسامه به عنوان یکی از ادله اثبات قتل بین علماء شیعه و سنی اتفاق نظر وجود دارد اما در خصوص جراحات و صدمات بدنی فقط مورد قبول فقهاء شیعه است . اتیان سوگند در قسامه باید مرد و از بستگان و خویشاوندان مدعی (شاکی)باشند. تکرار سوگند توسط مدعی ممنوع است لیکن مدعی علیه در صورت نداشتن بستگان می تواند سوگند را تکرار کند تا به نصاب لازم (پنجاه سوگند) برسد.  مدعی و مدعی علیه چه مردباشند چه زن جزء نصاب محسوب می شوند.در این پژوهش ابتدا ادله ی اثبات قتل توضیح داده خواهد شد و سپس لوث و شرایط تحقق آن کدام است و برای اجرای قسامه چه شرایطی لازم بوده و چگونگی اجرای آن نیز مشخص گردد.روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی است .بابیان این توضیح که گردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای و یادداشت برداری کتب ، مقالات و نشریات فقهی - حقوقی صورت پذیرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

تحقق لوث و اجرای قسامه به عنوان یکی از ادله اثبات قتل در نظام کیفری ایران

نویسنده [English]

  • shiva Getandi