تز دکتری تحلیل ماهیت، آثار و احکام حقوقی کارت بدهی در نظام بانکی ایران

• 1396-07-06

چکیده ­ی تز دکتری

کارت بدهی به‌عنوان یکی از شایع‌ترین ابزارهای پرداخت نقدی می‌بایست در قالب یک سیستم پرداخت الکترونیکی بانکی تبیین شود و ماهیت و آثار دستور پرداخت و انتقالات الکترونیکی مبتنی بر این کارت لازم است با توجه به ویژگی‌ها و کارکردهای آن سیستم پرداخت تحلیل شود؛ نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد، با توجّه به ماهیت حقوقی انواع حساب‌های بانکی، عملکرد کارت بدهی و نیز مفاد قرارداد صدور کارت، به نظر می‌رسد ماهیت قرارداد صدور کارت بدهی به‌حسب نوع حساب، تلفیقی است از تعهد به ادای دین یا تعهد به استرداد مال متعلق به دارنده و عقد وکالت. همچنین نظر به‌مقتضای موضوع قرارداد، تعهّدات قانونی و قراردادی و نیز لوازم عرفی قرارداد صدور کارت بدهی، بانک صادرکننده مکلّف به قبول و اجرای دستور پرداخت‌های صادره، پرداخت وجه موضوع انتقال به ذی‌نفع در دستور پرداخت‌های درون بانکی، تضمین بازپرداخت وجه به‌حساب دارنده در صورت بروز خطا در سامانه‌های انتقال وجه و نیز رعایت حقوق مصرف‌کننده است. با لحاظ تفاوت میان پرداخت بانکی و پرداخت حقوقی، در خصوص ماهیت حقوقی صور مختلف دستور پرداخت اجراشده با توجّه به نوع حساب مبدأ، نوع حساب مقصد و بانک ذی‌نفع که متفاوت با بانک صادرکننده باشد یا خیر، باید گفت که چنین انتقال‌هایی به‌حسب محتوا در قالب ایجاد عقد قرض جدید، نهاد انتقال طلب و یا وکالت قابل انطباق است. همچنین آثار استفاده از کارت بدهی درخصوص اشتباه و خطای بانک و دارنده­ی کارت، پرداخت غیرمجاز، استفاده از موجودی غیرقانونی کارت، فوت و ورشکستگی دارنده کارت و نیز ورشکستگی بانک موردبررسی قرارگرفته است.

کلیدواژگان:

کارت بدهی، انتقال الکترونیک، ورشکستگی بانک، قرارداد صدور کارت، پرداخت نقدی

گردآوری لعیا سید